Bijzondere ontmoetingen

Zondag is weer wandeldag. We vertrekken zonder duidelijk doel. Vertrekpunt is anders sinds onze verhuizing, we ontdekken weer nieuwe wegen, we lopen vanuit ons huis niet naar de ‘bazar’ maar via een kleinere weg, via een wijkje waar we nog niet veel geweest zijn, met een soort flatgebouwen (3 verdiepingen). Kinderen spelen op straat, de vrouwen doen de was en de mannen zitten bij elkaar, praten en roken. We vervolgen ons pad over een gebied waar ook nieuwgebouwd wordt. Een man groet ons en terwijl we even staan te praten komt zijn moeder erbij. Het is duidelijk dat zij ons iets wil laten zien waar haar zoon het niet helemaal mee eens is. Het is een uit onze kindertijd bekend voorkomend kruissteekwerkje, een lapje van 5x5 ongeveer, met een bloem erop geborduurd. De rest van de familie, broer en zus (rond de 30 schat ik) komen erbij en we worden uitgenodigd in het ‘kantoor’ in dit huis-in-aanbouw. De hele tafel komt vol te liggen met kaarten waarop de borduurwerkjes zijn bevestigd, veel europees aandoende plaatjes en een paar nepalese mannetjes en vrouwtjes in klederdracht. Kerstkaarten met Noorse tekst. We krijgen het verhaal te horen over vrouwen uit nabijgelegen dorpen die hier wekelijks bij elkaar komt om te borduren, en tegelijk een soort gezondheidsvoorlichting krijgen. Jaren geleden geïnitieerd door een noorse vrouw die een tijd in Dhulikhel heeft gewoond. En intussen krijgen we het hele familieverhaal te horen, hoe de zoon van het geld dat zijn moeder verdiende als stenensjouwer naar school kon gaan, hoe hij vervolgens zijn geld weer in de opleiding van zijn broer stak, en hoe zijn zus met zijn hulp deze onderneming kon starten. Alles draait om het gezin, de familie, dat is weer duidelijk. We kopen een paar kaarten (eigenlijk mogen we niet betalen) met de belofte dat we straks in Nederland zullen kijken of we (via de kerk of wereldwinkel bijvoorbeeld) een bestelling kunnen doen.

We lopen weer verder, naar het dorp Batthedanda. We zijn wel eerder hier doorheen gelopen, maar nooit echt het dorp in. De avond tevoren maakten we in het restaurant waar we aten kennis met Prem. Hij vertelde over de totale verwoesting van zijn dorp vorig jaar bij de aardbeving, en de hulp die men kreeg bij het bouwen van de golfplaten shelters. En hoe hij nu met de dorpelingen bezig was de tempel te herbouwen.  We zien de ingestorte huizen, en ook de herstelwerkzaamheden. Heel veel nieuwgebouwde toiletjes tussen de ruïnes. Een oude vrouw vraagt ons binnen te komen in haar huis, ze laat zien waar ze vroeger sliep, kookte, woonde. De scheuren in de muur, de schade op de 1e verdieping (te bereiken via een beetje griezelige houten trap). Dan wil ze haar shelter laten zien, een eindje verderop, het is een keurig schoongehouden hutje, tussen al die andere golfplaten hutjes. Ze is alleen, geen man, geen kinderen, met haar buurvrouw die ook alleen is kookt ze en samen hebben ze de geit (gekregen via een donateur) die weer het begin moet zijn van hun levensonderhoud. Zonder taal proberen we iets uit te wisselen, het eindigt met het opschrijven van onze namen, in het Nepalees, op een klein vodje (jammer dat ik er geen foto van heb gemaakt…).

Via een mooie wandeling komen we weer terug in het deel van Batthedanda dat we kennen. We hebben gehoord dat Fulmaya hier woont, en we vragen naar haar. Opnieuw krijgen we een bijzonder levensverhaal te horen, via de dochter die engels spreekt. Opgegroeid als enig meisje in een bijzonder arm gezin zonder moeder krijgt ze zelf alleen dochters, in een samenleving waar vrouwen er zijn voor het zware werk op het land en om te zorgen voor de mannen. Ze houdt vast aan haar droom: een beter leven voor haar dochters. Ze raakt geïnspireerd door een flits (ergens onderweg op een tv) te zien van een “ Women Agricultural Cooperative”. Met aanvankelijk veel tegenwerking krijgt ze het (als ongeletterde!) voor elkaar een dergelijke Coöperatie te stichten in haar dorp. Daar zit deze vrouw nu, vóór haar door de aardbeving beschadigde huis, ernaast wordt nieuwgebouwd.  Ze laat de grond achter het huis zien, er staan 2 golfplaten huisjes, en er is een nieuw begin van de groentetuin. In zakken gekweekt vanwege het extreme tekort aan water, een zelfontworpen bewateringssysteem, waterflessen met een piepklein gaatje waardoor het water langzaam in de grond drupt. Een vindingrijke vrouw, die kracht uitstraalt, ondanks haar verzwakte lichaam.

Haar dochter vertelt haar verhaal van de aardbeving. Ze zit opgesloten in de bouwval, haar man springt met hun zoon naar buiten, zij durft niet en pas veel later wordt zij bevrijd. Verstijfd van angst kan ze de eerste weken niet meedoen met haar dorpsgenoten (en de eerste hulpverleners) aan het opruimwerk en het plaatsen van tenten. Ze blijft angstig, durft het huis niet uit, maakt na 6 weken een 2e angstige nacht door als de storm met heel veel lawaai zo hard aan het tentzeil rukt (ze is dan alleen met haar zoontje) dat de tent tenslotte instort. Inmiddels een jaar later is ze de angst niet kwijt maar lukt het haar beetje bij beetje weer de draad op te pakken. Een indringend verhaal.

We vervolgen onze weg, weer terug naar ons huis. We hebben 3 skype afspraken gemaakt, waarvoor we naar ons vorige guesthouse gaan omdat daar een stabieler internet hebben. Na al die mislukte skype pogingen, met de ouders en met mijn collega in Groningen, zoeken we zekerheid. Wat dom van ons! Geen enkele garantie hier, dat weten we inmiddels, maar ook aan de andere kant van de wereld zijn er onvoorziene omstandigheden in het leven. Mijn schoonvader is ziek (gelukkig weer hersteld!), jammer voor hen, het geplande uitstapje naar Geertjan en Carina (samen naar de Keukenhof) gaat niet door, dus ook geen internet voor hen. Jonas is tóch nog niet wakker (het tijdsverschil maakt het er niet makkelijker op…) en mijn collega houdt zich strikt aan de afspraak terwijl wij inmiddels aan de Nepali time gewend zijn, een kwartiertje later kan ook best wel…Maar dan zien we daar volkomen onverwacht Bikash, onze vriend, collega en vroegere buurman in dit Guesthouse zitten. We hebben en bijzonder gezellig uurtje daar, biertje erbij, de avond valt, het mooie uitzicht vanuit dit guesthouse. Deze live ontmoeting maakt de teleurstelling van gemiste skype contacten weer helemaal goed!

Om 22.00 zijn we thuis. De dag is nog niet voorbij, en in Brazilië begint de dag nog maar net. Jonas meldt zich, en blijkbaar hebben we internet. Wat heerlijk om hem weer even te zien en te horen! Ik duik met een tevreden gevoel mijn bed in.