Nog een outreach

We zijn nog maar een 1/2 uurtje op weg als we een vrouw op de weg zien liggen, een groepje mensen eromheen. Ik zie dat ze een insult heeft. Anil, de MO van vandaag kijkt, zegt iets tegen onze chauffeur en we rijden door. Er volgt een korte uitwisseling tussen hen en dan wil ik toch wel heel graag horen wat zijn overwegingen waren om door te rijden. Voor mij is het ondenkbaar, ook al heb ik geen praktijktas bij me, om helemaal niets te doen. Ik begrijp dat er een grote kans is dat je niet toegelaten wordt, local doctors gaan voor in zo'n situatie. En dan loop je ook nog dikke kans beschuldigd te worden mocht de afloop van je interventie de omstanders tegenvallen. Ik vermoed dat een eerdere slechte ervaring van deze MO een belangrijke rol speelt in zijn besluit van nu. Het is natuurlijk mijn stokpaardje maar een beetje reflecteren zou best kunnen helpen! Maar dat is voor Anil wel erg moeilijk…

Met Prativa, één van de andere MO’s, kan ik het goed vinden inmiddels. Zij wil graag leren, en dat is voor mij natuurlijk belangrijk hou. De eerste keer gaan we samen naar Salambu,ook zij is hier nog niet eerder geweest. Prativa vertelt onderweg al dat ze graag naar Outreaches gaat om zo ook haar eigen omgeving (ze woont in Banepa) te leren kennen. Alleen heeft ze vreselijke last van reisziekte. En dan over die hobbelwegen te moeten, het valt niet mee. Als we aankomen zitten er al weer genoeg mensen te wachten, maar Prativa moet eerst even herstellen van de reis. De eerste patiënt staat te popelen, een man van een jaar of 60 (hoewel de leeftijd erg moeilijk te schatten is). Hij komt strompelend binnen, leunend op een stok. Veel pijn in de knie, en dan zo lang moeten wachten! Geen stijl vindt ie, ik vind hem een beetje een mopperaar. Prativa kijkt over het bureau eens naar zijn knie, en denkt dan wel te weten wat ze moet doen. Ze vraagt mij: wat denk jij? Dat zal ze na elke patiënt gaan vragen, en elke keer stel ik de vraag terug: wat denk jíj? Inmiddels kent ze mijn stijl denk ik… Hoe denk je zonder onderzoek iets te weten? Okee, ik sla voor het gemak ook weleens wat over, maar een patiënt die je voor het eerst ziet met een zere knie… op de onderzoeksbank dus, maar een knie onderzoeken kan ze eigenlijk niet. Op de Emergency doe je gewoon een foto. Prima, dan doe ik het voor. En ik doe het knieonderzoek volgens het boekje, ik geloof dat zij, maar ook de man zelf, het meest bijzondere wel vindt dat hij béíde knieën moet ontbloten terwijl er maar één pijn doet. Artrose, dus behalve pijnstiller volgt uitleg en ook oefeningen die ik voor doe. Ook hier staat de deur naar de wachtenden open, en wie schetst mijn verbazing, na deze patiënt volgen zeker 3 anderen, die allemaal ook pijn aan een knie hebben! Toeval? Of gaat het hen om het onderzoek? Want mijn onderzoek blijkt tevens behandeling: we zien hem even later zonder stok terugkomen, samen met de volgende patiënt, te weten zijn vrouw. Dat blijkt een bijzonder lastige, ze komt op speciaal verzoek van de Health Assistant, die eigenlijk geen raad weet met haar. Dat snap ik wel, “pain all over the body”, en niet alleen dat, ook slapeloosheid, moeheid en ga zo maar door. De interactie tussen de echtelieden spreekt boekdelen. Daar ligt ook de sleutel voor een mogelijke interventie. Maar hoe leg ik dat uit? In de theepauze praat ik erover met Prativa en de Health Assistant, ik zit in mijn rol, geniet weer van een beetje coachen van de hulpverleners, ik hoop dat de Health Assistant er de komende keren (het echtpaar komt zeker eens per week) nog wat aan heeft!

Er komt een vrouw van een jaar of 40. Ze heeft last van de rechterschouder, prikkelingen en soms minder kracht. Dat komt doordat ze 3 maanden daarvóór haar rechterelleboog gestoten had, en dát kwam weer nadat ze een half jaar dáárvoor in haar rechterbeen gebeten was door een hond, en toen voelde ze al dat haar rechtervoet niet goed was, kortom, rechts is niet in orde. Prativa snapt er geen bal van, wat is dit voor diagnose? Ik doe wat suggesties om door te vragen, ik denk: hulpvraag verhelderen! Maar zowel dokter als patiënt vinden het rare vragen, we komen uit bij de hondenbeet, zou ze bang zijn voor rabiës misschien, of andere associaties hebben? Mevrouw vertelt van alles, vooral over de hond, het soort en de eigenaar en dat ie nu dood is, intussen is het een bijzonder hilarisch verhaal geworden en krijgen we met z’n drieën bijna de slappe lach, daar heb je geen taal voor nodig! Ik zie mezelf ineens weer met 1 van mijn lievelingspatiënten uit Schothorst nog, een Marokkaanse die geen woord Nederlands sprak, maar met wie ik echt de slappe lach kon hebben.

Prativa wil ook hier wel in leren: systematisch werken, het nut van een heldere hulpvraag, maar ja, de patiëntenstroom gaat door. Hopelijk krijgen we later nog tijd.

Een piepklein baby’tje is de volgende, 3 vrouwen eromheen. Moeder en 2 oma’s. Ze zijn allemaal reuze bezorgd, hij is een beetje geel. 10 dagen oud, drinkt goed, dus niet ernstig lijkt me. Vanwaar de zorg? Is het t eerste kind of kleinkind? Nee, maar wel het eerste jongetje! En bovendien is ie per ongeluk in de ambulance geboren, op weg naar het ziekenhuis. Alles ongecompliceerd, maar wel een ‘kostbaar kind’. Prachtig, hoe die twee grootmoeders helemaal verrukt zijn van dat kindje. Intussen maak ik me meer zorgen om de verse moeder, ze ziet bleek en hoest behoorlijk. Vanwege de geling houdt ze een dieet, drinkt ze weinig, geen groenten en geen vlees, ze denken dat dat beter is. Haar longen zitten vol. Zij kan wel wat medicatie gebruiken. Via Prativa druk ik de vrouwen op het hart vooral voor de jonge moeder te zorgen, die heeft behalve pillen vooral rust en goed eten en drinken nodig, ik vermoed namelijk dat zij eigenlijk al weer al het werk moet doen zodat de oma’s met het baby’tje kunnen tuttelen…

Als alle patiënten gezien zijn is er tijd voor ontspanning: wat een perfecte avond hebben we daar! We wandelen eerst met elkaar (we zijn met z’n zessen) naar het plaatselijke tempeltje, inmiddels schemert het, weer terug zoek ik de warmte van het kookvuur, binnen in het bamboe hutje. Zonder te hoeven praten geniet ik van het gezelschap van onze kok en assistente, een heel lief mens, krijg een beker local wine, mag het vlees voorproeven, en probeer intussen iets van de Nepalese kookkunst op te pikken. Buiten zit de rest, druk pratend en lachend met genoeg local wine erbij, genietend van zomaar een avondje er helemaal uit zijn!

De volgende ochtend vertrekken we op tijd om na uren hobbelen weer hartelijk ontvangen te worden op de volgende Outreach: Katikke Deurali.