Dolakha

21 maart 2016 - Dhulikhel, Nepal

Drie dagen geleden hebben we de deur van ons Guesthouse definitief gesloten. Een beetje vreemd wel, na twee maanden was dit toch ons thuis. En nu zijn we weer even ‘zwervers’. We hebben onze spullen voor de komende weken opgeslagen en zijn met onze backpack naar Dolakha vertrokken, 3 ½ uur hobbelen door prachtige natuur met helaas heel veel ingestorte huizen, van ver zie je de glimmende golfplaten huisjes verspreid over de bergen.

Onze eerste rondwandeling rond Dolakha stemde ons droevig, nu zijn we al weer  ‘gewend’ en zien we ook het optimisme en de opbouw: een heel apart cafeetje met leuke muziek en lekkere koffie, musicerende gelovigen bij hun tijdelijke tempel. We slapen in een hotel tegenover het kleine ziekenhuisje, het kippenhok onder ons raam, we worden gewekt door hanengekraai, of nog eerder door de gong van de Bhimsen Tempel, voor de eerste gebedsronde van de hindoes. Bij onze eerste maaltijd, boven op het dakterras, probeert een schattig jong hondje gezellig onze schoenen te vernielen, we zijn meteen vrienden.

We maken kennis met het personeel van GauriShankar Hospital. Tijdens de theepauze zitten we in de vergaderruimte rond de tafel. We vertellen kort iets, ook over het project Huisartsopleiding. Dit ziekenhuis zou de stageplek voor de huisarts-in-opleiding moeten worden als zij haar ‘rurale stage’ van een half jaar doet. Helaas is de Nepalese huisarts die hier bijna 7 jaar gewerkt heeft en bijzonder geliefd was bij personeel en patiënten vorige maand vertrokken. Reden: Dhulikhel Hospital, die de noodlijdende boel vorig jaar heeft overgenomen betaalt niet genoeg, niet eens de helft van wat hij hiervoor verdiende. En daarmee staat het ziekenhuis op de rand van de afgrond: patiëntenstroom neemt af, inmiddels tot ¼ van wat het was, personeel vertrekt, 2 van de 3 Medical Officers vertrokken vorige week. Santosh is de enige nu, en is dus nu 7x24 uur beschikbaar. Sunjeep, de administrator (een soort manager)en  een vrolijke ontzettende aardige vent blijft optimistisch, gelooft in weer groei naar wat het geweest is, als er maar op tijd hulp komt…hij neemt me mee in zijn optimisme: ik zie een nieuw project voor me.

De 3e dag is zaterdag, de enige vrije dag in Nepal. Daags tevoren spreken we af om een auto te huren voor een uitstapje, naar Kalinchok. Sanjeep heeft Ashish en Rikesh, de twee studenten geneeskunde die hier naartoe gestuurd zijn voor 2 weken coschap, uitgenodigd, en ook Sumit, de apothekersassistent is mee. Geplande vertrektijd: 4.30!  we willen namelijk de zonsopgang in de bergen zien! Een beetje krappe planning, 1 ½ uur rijden en 6.08 is het moment. Tja, we kennen het inmiddels, Nepali time, dus rijdt de auto uiteindelijk om 4.50 weg. Ben benieuwd… maar de weg ernaartoe is  al heel mooi, ik zit lekker (als enige vrouw mag dat) voorin, en geniet. Niet echt van de hobbels, dit is echt erger dan voorheen, die fourwheeldrive is niet voor niks! Soms is er geen weg te zien, soms over keien, soms door water, soms zand. Gaan we het halen? Om 6 uur ziet Sanjeep een goed alternatief, we stoppen, stappen uit en een verschrikkelijke koude wind blaast ons bijna terug in de auto. Rennen, de berg op, buiten adem bereiken we de top. En precies op tijd, wat ongelooflijk mooi is dit. Zo mooi ook om iedereen te zien genieten. Er worden héél veel selfies en groepsfoto’s gemaakt.

Terug naar de auto, in het bergdorp Kalinchok stoppen we voor ons ontbijt, noedelsoep. Een beker drinken, is het koffie of thee? Het ruikt een beetje naar Nescafé…Gelukkig wel zonder suiker! Alleen wij eten wat, de anderen blijven nuchter uit eerbied voor Shiva,  boven op de berg staat een tempel, waar ze geschenken gaan brengen en gaan bidden.

Een prachtige wandeling, veel over trappen, voortdurend mooie uitzichten, omringd door de zorg van de jongens die zich nu pas realiseren hoe oud wij wel niet zijn. Ik krijg een (te korte) wandelstok van ze. Twee rennen vooruit, een spannender route. Ik zie onze jongens voor me…

Dan zijn we eindelijk boven. Wat een prachtig uitzicht! De wit besneeuwde bergen lijken zo dichtbij hier! We kijken uit op de bergen Gauri Shankar (waar het ziekenhuis naar is genoemd), Ganesh Himal en Langtang. Terwijl wij genieten van het uitzicht beginnen de jongens met hun ronde langs de tempels. We kennen de rituelen inmiddels, onderweg hebben de jongens kokosnoot (Shiva houdt van kokosmelk) en versierselen gekocht. Ik zie ze eerbiedig en devoot bij Ganesh (zoon van Shiva) staan, daar begint het geheel mee, erna komt de ‘boze godin Durga’, tot mijn verbazing met de hun smartphone in de hand! Later hoor ik dat ze hun vader of moeder aan de lijn hebben, zodat die mee kan luisteren naar het rinkelen van de bellen bij de Puja, de eerbiediging.

Ergens staat een geitje vastgebonden aan een paal. Het zal toch niet waar zijn…. Maar ja hoor, we zijn getuigen van het offeren van dit geitje. Eerst gooien ze water over hem, zodat ie gaat schudden waarmee toestemming gegeven wordt voor het offer. Rikesh staat naast me, en adviseert een andere kant op te kijken, wijs advies, ik kijk even kort om, genoeg voor mij. Het bloed is voor de boze Durga, Shiva houdt niet van bloed! Later vraagt Rikesh of ik vegetariër ben, natuurlijk, wat is het verschil ook, een beetje hypocriet van mij.Terug gaat natuurlijk veel sneller, we besluiten met een heerlijk maal, gewoon Dahl-Baat maar wel uit een uitstekende keuken.

Om 2 uur zijn we terug, even een tukje dacht ik, maar dan gaat de telefoon: of ik wil komen helpen, er is een bus ongeval, de rest is al bezig. Ineens is het een drukte van belang, kan ik me ook weer even nuttig maken. Gelukkig valt het mee met de ernst van de verwondingen. Slechts een meisje van een jaar of 20 lijkt er slechter aan toe, en moet overgeplaatst. Of valt het toch mee, en reageert ze ‘apart’ (alsof ze bewusteloos is, maar dan ook ineens afwerend) vanwege de aanleiding van het bus ongeval: ruzie tussen de chauffeur en de feestgangers die de bus hebben gehuurd voor hun uitstapje. Er is veel geschreeuw en gedoe geweest. De buschauffeur schijnt uit nijd op een onmogelijk punt geprobeerd te hebben te keren, waarbij de bus van de weg is geraakt en omgekanteld. Verbazingwekkend dat de schade zo gering is. De buschauffeur is overigens op de vlucht geslagen.

We behandelen de gewonden, en het meest verbaas ik me weer over de chaos, iedereen loopt in en uit, nieuwsgierigen, familie van de patiënt, het is niet altijd duidelijk. Een kindje heeft een hechtwond op het voorhoofd. Rikesh zal gaan hechten, ik vraag hoe het staat met zijn ervaring daarmee. Hij kan het zegt ie. Alleen weet ie niet of het kind stil zal liggen. Achteraf blijkt dat ie wel es gehecht heeft, nooit een kind, en er moet natuurlijk een eerste keer zijn, maar deze omstandigheden waren niet optimaal. Ik heb spijt dat ik niet zelf even snel die ene hechting heb gelegd!

Als de drukte voorbij is loop ik langs de opgenomen patiënten. Tegenwoordig een zeldzaamheid, maar gister hebben we een benauwde vrouw van 70 en een flink zieke man van 72 opgenomen. Santosh is best ervaren, toch denk ik hem nog wel wat adviezen te kunnen geven. De man kwam binnen met buikklachten en benauwdheid, ik krijg als eerste een ECG onder mijn neus en Santosh vraagt mijn advies. Ik ben niet zo goed in ECG’s, en beter in gewoon anamnese en lichamelijk onderzoek, mij lijkt het boezemfibrilleren, maar ik wil de man zien. Hij ziet er beroerd uit, bleek, ziek, en inderdaad een snelle onregelmatige polsslag. Het Hb blijkt 4.5. Het zou best een maligniteit kunnen zijn met allerlei gevolgen, maar eigenlijk moet er dus meer onderzoek gedaan worden. Dat wil de man niet, naar huis ook niet, dus wordt hij opgenomen, eventueel een bloedtransfusie en klachten proberen te verlichten. Ik denk dat ie zich met een minder snelle polsslag beter kan voelen, er is beperkte medicatie beschikbaar, wel digoxine ampullen. Ik denk dat hij daar wel wat aan kan hebben maar ik heb geen ervaring met digoxine intraveneus, bovendien kunnen we geen uitgebreid laboratorium onderzoek doen, dus vind ik het wel een beetje spannend, maar uiteindelijk besluiten Santosh en ik er toch maar mee te beginnen. Als ik de man de dag erna zie, dus na de drukte op de eerste hulp, ben ik wel blij dat hij er in ieder geval een beetje beter bij ligt, zijn hartslag is zelfs regelmatig en rustig! Hij heeft besloten naar huis te gaan. Ik kan hem geen ongelijk geven!

De werkdag zit erop, het plan is om deze bijzondere dag af te sluiten met kampvuur en barbecue. Daar hoort hier bier en whisky bij, en muziek natuurlijk. We hadden al ontdekt dat de muziekkeuze van de jongens perfect is: van John Maier tot Led Zeppelin, Pink Floyd enz, alles uit onze tijd! Heel bijzonder. Zingen bij de gitaar hoort er ook bij, een beetje pop maar erna vooral Nepalese volksliederen. Wij dan maar ‘het Café’ van Herman van Veen a capella. Wat een bofferds zijn wij toch! Dat we als (bijna) zestigers zo samen met die jongens rond het vuur die bijzondere dag kunnen afsluiten.

Ik ben blij met ons besluit hier 2 weken te blijven! 

Foto’s

3 Reacties

  1. G. van Leeuwen:
    21 maart 2016
    Wat een spannend verhaal (althans voor ons)! Dat je nog tijd hebt om ons zo uitgebreid op de hoogte houden van jullie wel en wee! Veel succes in Dolakha! En geniet ervan.
  2. Anja:
    21 maart 2016
    Volgens mij hebben jullie een jaar nodig om bij te komen. Die tijd kunnen jullie dan mooi gebruiken om jullie ervaringen op papier te zetten. Die foto van Dik met dat kleine meisje: om op te vreten!
  3. Elly Hak-Hoogenhout:
    22 maart 2016
    Wat een belevenissen weer !!! Heerlijk en boeiend om te lezen en wat een schitterende foto 's !!!
    Heerlijk Dik met dat meisje, samen in " gesprek " ! ?