Huisartsopleiding Nepaliwise

5 maart 2016 - Dhulikhel, Nepal

Al die weken dat ik hier nu ben, denk ik, ik ga ook schrijven over mijn ervaringen hier met het uiteindelijke doel waarvoor ik hier ben: het helpen opstarten van de huisartsopleiding. Grappig is dat ik hier eigenlijk eenzelfde soort werk heb als thuis: de combinatie patiëntenzorg en huisartsopleiding. Ik merk ook hier dat beide boeiend is, en dat beide werkterreinen op een andere manier energie vragen en brengen.
Hoe anders is het hier om iets te organiseren. Telkens verbaas ik me weer over de Nepaleze planning. In hun enthousiasme maken de dokters en directeuren direct afspraken, zonder secretariaat, zonder agenda, die vervolgens onmogelijk blijken. Ik verbaas me, en erger me soms, maar leer er ook weer van: acceptatie, een soort gelatenheid soms, wat eigen is aan de Boeddhistische (of Hindoeïstische) Nepalees, maar daarmee ook flexibiliteit, we passen ons aan en zoeken naar nieuwe mogelijkheden.

Ik begin met uitgebreide observatie: hoe krijgen interns (coassistent) en Medical Officers hun onderwijs, wat gebeurt er tijdens de Morning Round, hoe is de bedsite teaching. Ik zie en hoor hoe ze overhoord worden, ze moeten hun rijtjes wel kennen. De sfeer is in het algemeen wel gemoedelijk, de specialisten willen graag ook hun kennis kwijt, en opvallend is hoe leergierig de meesten zijn. Maar er is ook veel concurrentie: alleen met hoge scores (vooral op kennisgebied) kom je verder.
Ik ken de ‘Grote Visite’ zoals dat in mijn tijd heette, vooral dus van 35 jaar terug. Hier ga ik terug in de tijd: we staan met zo’n 20 witjassers om het bed, zonder gêne wordt het aangedane lichaamsdeel ontbloot, wondverband wordt verwijderd, ziet iemand hoeveel pijn dat doet? Het lichaamsdeel wordt bestudeerd, uitgebreid getoond en besproken, een sombere prognose (wie vertelt dat aan de patiënt?) en terwijl de stoet verder loopt zie ik gelukkig achter me dat chirurg Bikash de arme jongeman troostend aanraakt, en nog even praat met hem. Ik hoop van harte dat de leerlingen dat ook gezien hebben!

Na de Morning Round is het tijd voor onderwijs. Hoe herkenbaar weer: 5 van de 10 keer geen onderwijs vanwege andere bezigheden…. Jammer, want zowel opleider als student vertellen me er enthousiaste verhalen over.

Vanaf de 4e week ongeveer maak ik afspraken met de verschillende opleiders. Natuurlijk moet ik ook hierin flexibel zijn: op de afgesproken tijd is er ineens een spoedgeval, of bezoek van mogelijke geldschieters (heel belangrijk!) maar dan onverwacht is er tijd en ruimte en hoor ik de ervaringen en meningen van de opleiders. Veel aandacht voor prestaties, kennis, diagnoses kunnen stellen, presentaties. Er is nog een lange weg te gaan om aandacht te krijgen voor andere aspecten van het dokteren. Ze zijn geïnteresseerd in mijn ideeën, of is het beleefdheid? Dat laatste is wel anders dan ik ken van mijn ervaringen met tweedejaars opleiders in Nederland!

Dan wordt het tijd een poging te ondernemen de besluitnemers te beïnvloeden. Verrassende ontwikkeling: we (Sanu, mijn collega huisarts die de opleiding moet gaan trekken, en ik) mogen een Working Conference organiseren, met als doel de Academic Council (van Kathmandu University) en vervolgens de Medical Council (een soort RGS maar dan nog stoffiger) te bewerken zodat de Huisartsopleiding erkend gaat worden.
Mooi! Leuk! Ik word er blij van, heb er zin in! Tegelijk merk ik hoe lastig ik het vind om vooral Sanu het voortouw te laten nemen, hij zal uiteindelijk ook als ik weg ben, moeten volhouden. Dus gaat het op zijn manier. Inmiddels heb ik Sanu leren kennen: een beetje een somberaar, ziet allerlei beren op de weg, vermijdt lastige gesprekken, stelt uit. Wat mooi om te merken hoe hij opleeft als hij zijn collega huisartsen in den lande hoort reageren: iedereen blij dat nu eindelijk de huisarts erkenning gaat krijgen van Kathmandu University! Sanu komt in actie. Ik ben niet verbaasd meer wanneer blijkt dat de datum tot 3 x toe opgeschoven wordt, dat we de handtekening van de Dean ( de baas van de Medische Faculteit, een wel heel bijzondere, autoritaire baas, die vreselijk doof is, onverstaanbaar spreekt vanwege een halfzijdige gezichtsverlamming, en bovendien dementerend (b)lijkt!) nodig hebben, en dat valt waarachtig niet mee! Het is vooral afhankelijk van zijn toevallige gemoedstoestand én de aanwezigheid van zijn secretaris, die altijd elders lijkt te zijn. Zal het morgen gaan lukken???

Mijn andere taak, Sanu coachen in het schrijven van een artikel, ligt even stil nu. Ook daar heb ik veel in geleerd. Ik neem uitgebreid de tijd om aan te sluiten, heb ergernissen overwonnen, heb weten te onderhandelen (win-win gecreëerd) heb afstand gehouden (niet ik, maar hij moet het werk doen). Nu heb ik begrip voor zijn worsteling, zie ik hoe beloofde hulp van collega’s niet waargemaakt wordt. En toch gaan we ook hier moedig voorwaarts: immers dat is een voorwaarde voor het opleiderschap.

Dit deel van mijn bezoek aan Dhulikhel Hospital is voor de buitenwereld lang zo boeiend niet, de resultaten zijn niet direct zichtbaar, het levert geen kleurrijke foto’s op. Toch haal ik ook hieruit energie, niet in het minst vanwege het samenwerken met Dik. Samen kunnen we strategieën bedenken, een PowerPoint maken voor de Conference (we zijn allebei nog nooit zo thuis geweest in een Competence based opleiding). Na een dag met frustraties vanwege wachten wachten wachten in het ziekenhuis heeft Dik een lekker maaltje gekookt en kan ik uitgebreid spuien. Wie had dat gedacht, na 40 jaar blijken we ineens ook uitstekend te kunnen samenwerken!

Foto’s

4 Reacties

  1. G. van Leeuwen:
    6 maart 2016
    Ik heb je verslag nog eens gelezen en heb heel veel bewondering voor je vasthoudendheid en geduld! Petje af en succes.
  2. Wim:
    6 maart 2016
    Ik ben een fan geworden van jullie verslagen. Rustig, beschouwend. Niet elke dag, maar als het uitkomt. Een beetje zoals vroeger een brief. Wat een verademing vergeleken bij het getwitter en de gelikete berichtjes waar je steeds meer deelgenoot van wordt. Dank.
  3. Elly Hak-Hoogenhout:
    7 maart 2016
    Wat mooi om te lezen, ook dat je bij jezelf ontdekt dat er ruimte is voor acceptatie en flexibiliteit. Geweldig dat er ook bij een arts oog is, voor de patiënt,die troost nodig heeft.
    Fijn te lezen, je wordt er blij van !!!
    Ik volg jullie, met heel veel plezier.
    Een warme groet van Elly.
  4. Jokesuringh:
    13 maart 2016
    weer genoten van je verhaal ,geduld is een mooie eigenschap .Heb je overal in de zorg nodig.